cms یک نرم افزار کامپیوتری است برای مدیریت ، سازماندهی و تسهیل کردن تولید اسناد یا محتوا.یک content management system) cms) یک web application (نرم افزار تحت وب) است برای مدیریت آسانتر وبسایت ها و محتوای آنها.با وجود cms های open source موجود بازار و تجارت cms ها عملا از بین رفته است.
تاریخچه:
اولین cms دنیا در سال 1995 در سازمانی به نام CNET طراحی شد.CNET شرکتی بود که مطالب زیادی از طریق وبسایتش منتشر میکرد و نیاز شدیدی به یک CMS داشت.CNET این نرم افزار را با نام Vignette منتشر کرد. Vignette به شما اجازه میداد تا قالبی برای نمایش سایت خود ایجاد کنید.در سال 1998 شرکت مشاوره ای Pencom Web Works سیستم Metaphoria Data Transformation Server را معرفی کرد که به برنامه نویسان جاوا این اجازه را میداد که نرم افزارهایشان محتوا را به صورت خروجی در کانال های مختلف به این سرور بفرستند.این محصول در آینده با استقبال خوبی مواجه نشد و امروزه واژه cms برای سیستم های نشر مطلب در سایت ها یا website publishing systems و سیستم های مدیریت محتوا به کار میرود.
انواع cms:
انواع سیستم های مدیریت محتوا:
- سیستم های مدیریت محتوا برای انتشار وتولید مطلب مانند انواع wikiها.
- Transactional content management systems یا T-CMS برای مدیریت داد و ستد ها در تجارت الکترونیک.
- Integrated content management systems یا I-CMS برای ادغام با یک سیستم تجاری برای ایجاد خودکار محتوا.
- Digital Asset Management systems یا DAM برای مدیریت مدیاها مانند عکس ، فیلم ، جند رسانه ای ها و معرفی محصولات با مدیا ها برای بازار یابی.
- Publications management systems یا P-CMS برای انتشار انواع محتوا ها مثل راهنما ، مقاله ، کتاب ، منابع و …
- Learning management systems یا L-CMS برای ایجاد سیستم آموزش از راه دور از طریق سیستم های تحت وب.
معرفی drupal :
drupal به عنوان یک سیستم مدیریت محتوای open source که بر اساس یک سیستم ماژولار پیاده سازی شده، قابلیت انغطاف پذیری زیادی به آن داده. drupal با php و mysql پیاده سازی شده است.هسته مرکزی drupal بسیار سبک و پرقدرت است و قابلیت ماژولار آن به ما این اجازه را میدهد که قابلیت های دلخواه خود را به عنوان یک ماژول به سیستم اضافه کنیم.
معماری اطلاعات ( Information Architects ) :
drupal راه های زیادی برای سازمان دادن به اطلاعات فراهم کرده استفاده از صفحه آرایی ، سیستم هدایت ، منو ها ، طراحی و برنامه های کاربردی برای سازمان دادن به ساختار اطلاعات (I.A) این cms را به عنوان یکی از قدرتمند ترین cms های دنیا معرفی کرده است.هم اکنون بیش از 360 مازول موجود برای drupal نسخه 4.6 به شما اجازه سفارشی کردن ساختار سایت را به نحو احسنت میدهد. تغییر drupal با استفاده از CSS ، PHP و تکنولوژی AJAX امکان پذیر است.در عین سادگی هر وبسایت دارای پیچیدگی های خاص خودش است. drupal شاید به سادگی دیگر cms ها نباشد و برپایی یکسایت توسط drupal قدری مشکل باشد اما در نهایت قدرت drupal و سادگی آن برای بازدید کنندگان آن را تبدیل به یک CMS قدرتمند کرده است.متاسفانه تا به حال برای فارسی کردن این cms قوی حرکت هماهنگی انجام نشده است هم اکنون پروژه فارسی سازی drupal در سایت رسمی آن توسط من ایجاد گردیده و تا به حال حدودا نصف drupal فارسی شده است اما به دلیل کمبود وقت اینجانب و حجم بالای کار هنوز کار فارسی سازی آن به اتمام نرسیده است.
آیا drupal برای من مناسب است؟
drupal سیستمی است با قابلیت انعطاف بسیار بالا هسته ی قدرتمند و ماژولار آن به ما این امکان را میدهد که به آسانی drupal را با سیستم های دیگر ادغام کنیم.
انواع CMS ها
CMSها دارای انواع گوناگونی هستند . از نظر طرز تلقی CMS از محتوا و سیاست کلی و محوری بروزرسانی , سیستم های مدیریت محتوا می توانند در یکی از دسته های زیر طبقه بندی شوند :
• سیستم مدیریت محتوای صفحه محور (Page base CMS) :
این CMSها واحد اطلاعاتی وب سایت را صفحه در نظر گرفته اند . به عبارت دیگر سایت را هویتی متشکل از صفحات می دانند و لذا تمام سعی خود را مصروف مدیریت صفحه می کنند و به مدیر سایت امکان ایجاد صفحاتی مجزا , دارای لینک به دیگر صفحات , و قابل ذخیره سازی روی سرور هاست به یکی از فرمت های htm , html , asp , php , jsp , ... را می دهند . نقطه کمال اینگونه CMS ها حداکثر پیاده سازی محیطی با توانایی های Microsoft Front Page یا Macromedia Dreamwaver است . جستجو در این سایت ها بر اساس اطلاعات متنی موجود در صفحات است و عبارت Search شده را در هر صفحه ای که یافت , لینک آن صفحه را خواهد آورد .
استفاده از اینگونه CMS ها دارای ویژگی ها و مزایا و معایبی است :
? با اینگونه CMS ها می توان وب سایت های مقیاس کوچک (Small Web) - از 10 صفحه تا 100 صفحه - و وب سایت های مقیاس متوسط (Medium Web) - از 100 صفحه تا 1000 صفحه - را پیاده سازی کرد . لکن راه اندازی سایت های مقیاس بزرگ (Large Web) - از 1000 تا 10000 صفحه - و بالاتر با چنین CMS هایی میسر نیست. زیرا اینگونه CMS ها , اصولا از بانک اطلاعاتی استفاده نمی کنند و ایجاد صفحات بصورت دستی است .
? اینگونه CMS ها انعطاف پذیری فوق العاده ای در طراحی دلخواه ظاهر گرافیکی صفحات اصلی و صفحات داخلی سایت در اختیار می گذارند به نحوی که کاربر می تواند هر کدام از صفحات داخلی خود را به نحو دلخواه طراحی کند.البته تغییر کلیات گرافیکی سایت از صفحات اول به صفحات داخلی , در هیچ وب سایت رسمی جایگاهی ندارد و اگر در سایتی مانند Yahoo با حرکت به صفات داخلی شمای سایت عوض می شود به این خاطر است که مثلا بخش آب و هوای یاهو Weather.Yahoo.com خود در واقع سایتی مجزا با کارکردی مجزا است که بصورت زیرمجموعه ای از مجموعه عظیم یاهو دیده می شود .
? کاربری که قصد دارد سایت خود را با چنین CMS ای مدیریت کند , باید تا حدود زیادی از طراحی وب و HTML سر در بیاورد . به عبارت دیگر کاربری این سیستم , مانند کاربری Microsoft Front Page یا Macromedia Dreamwaver می باشد با این تفاوت که این نرم افزار تحت وب است .امروزه که نرم افزارهای Microsoft Front Page یا Macromedia Dreamwaver خود امکان اتصال با وب هاست را دارند و کسی که به کاربری انها آشنا باشد براحتی می تواند از روی کامپیوتر خود سایت را بصورت Page base مدیریت کند ، نیازی به خرید نرم افزاری تحت وب نیست .
• سیستم مدیریت محتوای قابلیت محور (Future Base CMS):
این گونه CMSها بر اساس قابلیت های مورد نیاز مشتریان بنیان گذاری شده اند . به عبارت دیگر اکثر وب سایتهای اطلاع رسانی متشکل از بخش های مختلفی می شوند که معمولا عبارت است از : مدیریت منو ، مدیریت گالری تصاویر یا آلبوم عکس ، مدیریت اعضا ، مدیریت لینکستان و ... .بنابراین ، در اینگونه از پرتال ها , مدیر سایت صفحات را مدیریت نمی کند , بلکه با استفاده از قابلیت های مذکور , اطلاعات را وارد در ساختار بانک اطلاعایتی می نماید و سپس خود CMS اطلاعات را در قالب صفحات سازماندهی خواهد کرد .
به این ترتیب مدیر سایت بدون آشنایی با آنچه در پس پرده مسائل فنی اتفاق می افتد اطلاعات را در فرم ها وارد کرده و سیستم با ذخیره سازی این اطلاعات در بانک اطلاعاتی , سایت را سازماندهی می کند .
محاسن و معایب این گونه از پرتال ها عبارتند از :
? با اینگونه CMS ها می توان علاوه بر سایت های مقیاس کوچک و مقیاس متوسط , وب سایت های مقیاس بزرگ (Large Web) - از 1000 تا 10000 صفحه - و بالاتر را نیز به راحتی طراحی و پیاده سازی نمود . زیرا اینگونه CMS ها , اصولا از بانک اطلاعاتی استفاده می کنند و ایجاد صفحات بصورت اتوماتیک است .
? اینگونه CMS ها انعطاف زیادی در طراحی ظاهر گرافیکی ساختار کلی سایت ندارند و لذا همیشه شمای گرافیکی ثابتی بر همه صفحات حاکم است . گرچه طراحی داخلی صفحات می تواند بسیار قوی انجام شود .
? کاربری که قصد دارد سایت خود را با چنین CMS ای مدیریت کند , لازم نیست از مسائل فنی طراحی وب و HTML سر در بیاورد . زیرا این کار به صورت اتوماتیک و پشت صحنه برای وی انجام می شود .
? اصولا کاربری و کار با این نرم افزارهای مدیریت محتوا قابلیت محور آسان تر ، دلپزیر تر و کاربر پسندتر می باشد ، زیرا برای ایجاد یک خبر ، به راحتی وارد بخش مدیریت اخبار شده و خبر مورد نظرتان را ایجاد می کنید و کاربران می دانند که برای ایجاد هر تغییری به چه بخشی مراجعه نمایند .
